توصيه در مورد حفظ سلامتي كودكان

پروفسور محمد حسين سلطان زاده
استاد دانشگاه علوم پزشکی شهيد بهشتي

توصيه در مورد حفظ سلامتي كودكان

هر كودك و خانواده داراي ويژ گي هاي منحصر به فردي است.توصيه هايي كه در ذيل ارائه شده است براي حفظ سلامتي كودكاني مي باشد كه تظاهرات بيماري مهمي را ندارند و تحت سرپرستي خوب والدين هستند و رشد و تكامل آنها به نحو مطلوبي مي باشد.در صورتي كه يافته هاي حاصل از شرح حال و معاينه در محدوده طبيعي قرار نداشت مي بايست كودك پس از مدتي به طور مجدد مورد بررسي قرار بگيرد.نكته بسيار مهم آن مي باشد كه نظارت بر سلامت كودك  به طور مداوم و نه به صورت مقطعي باشد.

توصيه اكيد مي شود كه قبل از تولد از والدين ملاقات بعمل آيد و شرح حال لازم از آنها گرفته شود و راهنمايي هاي مناسب به آنها ارائه گردد.

نظارت بر سلامتي كودك مي بايست از زماني كه نوزاد تحت مراقبت هاي طبي در بيمارستان قرار مي گيرد شروع شود.

1-    به علت مسائل مربوط به نوجوانان (نظير اوضاع رواني اجتماعي،روحي،مواد مورد استفاده و بهداشت امور جنسي )مي بايست دفعات ملاقات جهت نظارت بر سلامت ،بيشتر باشد.

2-     در مواردي كه اولين بار ملاقات با يك كودك از دوران نوزادي او نيست و يا هر يك از موارد ذكر شده در بالا در زمان توصيه شده انجام نگرديده اند بايد اقداماتي را كه سن كودك طبق توصيه فوق مي بايست به عمل آمده باشد و انجام نشده را در اولين فرصت ممكن انجام داد.

3-    در اين موارد معمولا شرح حال كفايت مي كند ولي در صورتي كه مساله اي به نظر برسد مي بايست اقدام به بررسي با روش استاندارد نمود.

4-     با گرفتن شرح حال و انجام معاينه فيزيكي مناسب،در صورتي كه مسا له اي به نظر برسد مي بايست از آزمون هاي عيني (Objective) تكاملي خاص بهره گرفت.

5-     در هر بار ملاقات حتما مي بايست معاينه فيزيكي كامل به عمل آيد.شيرخواران طي معاينه مي بايست كاملا عريان باشند.بچه هاي بزرگ مي بايد لباسشان را در بياورند و فقط نواحي حساس بدنشان پوشانده شده باشد.

6-     بسته به سني كه كودك براي اولين بار مورد ملاقات قرار مي گيرد و همچنين با توجه به وضع كودك،ممكن است بررسي ها تا حدودي تغيير كنند.

7-     بررسي جهت تشخيص بيما ري هاي متابوليك (نظيرPKU،گالاكتوزمي و اشكالات متابوليك)مي بايست باتوجه به قوانين اين مبحث باشد.

8-     برنامه ايمن سازي طبق توصيه انجمن بيماري هاي عفوني

9-    انجمن بيماري هاي عفوني براي كودكاني كه احتمال ابتلاي آن كم مي باشد توصيه كرده است كه يكي از اين دو كار انجام شود:1)عدم انجام آزمون معمول 2)انجام آزمون در سه زمان كه عبارتند از دوران شيرخوارگي و قبل از مدرسه و نوجواني.براي كودكاني كه احتمال ابتلاي آنان زياد مي باشد توصيه شده است كه هر سال اقدام به انجام آزمون مانتو شود.

10-           در هر دوره يك بار اقدام به تعيين ميزان هموگلوبين و هماتوكريت بشود.بسته به تجربه پزشك ممكن است آزمايش هاي ديگري نيز درخواست شود.

11-           در هر دوره يك بار اقدام به انجام آزمايش كامل ادرار(Urinaiysis) .

12-           در هر بار ملاقات مي بايست حتما راهنمايي هاي مناسب ارائه شود و مشاوره به عمل آيد.

13-           بسته به نظر دندانپزشك ممكن است دفعات ديگري از معاينه دندانپزشكي نيز لازم باشد.

NB: آزمون هاي اختصاصي شيميايي و ايمونولوژيك و اندوكرين معمولا در موارد خاصي انجام مي شوند.،مي باشد.انجام آزمون هاي خاصي جهت تشخيص گروهي از امراض (نظير اختلالات مادرزادي متابوليسم و كم خوني داسي شكل)در مواردي كه دوران نوزادي پشت سر گذاشته است،بسته به نظر پزشك مي باشد.

مفهوم علايم:S= انجام شوند         .= بر اساس شرح حال   O= با انجام آزمايش هاي استاندارد

رشد و نمو كودكان را بايد از منحني هاي رشد استفاده نمود.مطابق شكل زير

منحني قد و وزن از صفر تا 36 ماهگي در دختران


منحني قد و وزن از صفر تا 36 ماهگي در پسران


منحني قد و وزن در 2 تا 18 سالگي در دختران


منحني قد و وزن در 2-18 سالگي در پسران