عوامل خطردردوران تغذيه تكميلي

كودك بعداز 6 ماهگي واردمرحله جديدي اززندگي مي شوددر اين زمان شيرمادر به تنهايي نمي تواند نيازهاي بدن وسلولهاي درحال رشد اوراتامين كند واوبايد بخشي ازنيازهاي خودراازغذاهايي بگيرد كه توسط مادريافردقابل مراقبت كننده تهيه مي شود. چگونگي تهيه غذاي كمكي ,رعايت بهداشت درتهيه ونگهداري آن , زمان شروع كردن غذا همگي مي توانند درروند تغذيه ورشد كودك موثرباشند. دراين دوران اغلب كودكان كشور به دلائل مختلفي كه اكثرآنها براحتي قابل پيشگيري هستند دچاركم وزني وافت رشد مي شوند . مهمترين عواملي كه مي تواند سلامت كودك رادر معرض خطرقرار دهد عبارتنداز:

1-   شيردهي ناكافي

2-   شروع غذاي كمكي زودترازپايان شش ماهگي

3-   شروع غذاي كمكي ديرترازپايان شش ماهگي

4-   تغذيه كودك با غذاهاي رقيق وياشكم پركن

5-   روش هاي نادرست غذادادن به كودك

6-   رعايت نكردن اصول بهداشت غذاي كودك

اين مواردبه اختصارتوضيح داده مي شود.

  1.    شيردهي ناكافي 

همزمان باشروع غذاي كمكي نبايدتعداد دفعات شيردهي كاهش يابدزيرا هنوز غذاي اصلي كودك شيرمادراست و بايدتغذيه با شير مادربرحسب ميل كودك وبدفعات ادامه يابد. هرچه تعداد دفعات شيردهي كم شودميزان توليدشير مادركاهش مي يابدوهمين مسئله ممكن است كودك را مبتلا به افت رشدوسوء تغذيه كند.

  2.    شروع غذاي كمكي زودتراز پايان شش ماهگي 

غذاي كمكي بايدبعداز پايان شش ماهگي شروع شود

خطرابتلاء كودك به اسهال بيشترمي شودزيراهنوز دستگاه گوارش كودك توانايي پذيرش غذا راندارد ونمي تواندآنها راهضم وجذب كند.

خطربروز حساسيت بيشترمي شود, ممكن است اين اثردرسالهاي بعدي عمربروز كند.

تمايل شيرخواربراي خوردن شيرمادركمترمي شود, اين مسئله باعث كم شدن ترشح شيرمادر مي شودودرنتيجه موجب كندشدن رشدكودك مي گردد.

  3.    شروع غذاي كمكي ديرتراز پايان شش ماهگي 

اگربعداز پايان شش ماهگي غذاي كمكي به شيرخوارداده نشود ,چون نيازهاي غذايي كودك دراين سن تنها باشيرمادرتامين نمي شود؛

رشدكودك كند مي شود وادامه اين وضعيت اورا براي ابتلاء به سوء تغذيه مستعدمي كند.

پذيرش كودك رابراي خوردن غذاهاي جديد كم مي كند وممكن است حتي تايك سالگي كودك به خوردن غذاهاي جامد علاقه اي نشان ندهد.

  4.    تغذيه كودك با غذاهاي رقيق ويا شكم پركن 

نبايد معده كودك راباغذاهاي رقيق ويا پرحجم پركردزيرا:

حجم معده كودك كوچك است وكودك احساس سيري مي كند درحاليكه موادمغذي موردنياز سلول هاي خودرا دريافت نكرده است يعني سلول هاي او گرسنه هستند.

غذاهاي رقيق نياز غذايي كودك راتامين نمي كنند.

بليل پرشدن معده , تمايل اوبراي شير مادر كم مي شود.

و نهايتا رشد كودك كند مي شود.

  5.    روش هاي نادرست غذا دادن به كودك 

گرچه توصيه مي شود غذا را طوري به كودك بدهيد كه دراو ميل به خوردن بيشتر شود, ولي اين به آن مفهوم نيست كه براي خوردن غذا به كودك التماس كنيد ويا رفتاري داشته باشيد كه كودك احساس كند غذا را بخاطر مادر مي خورد. دادن جايزه براي غذا خوردن ممكن است يك يادووعده موثرباشد ولي دردراز مدت هم براي كودك وهم براي مادرعذاب آور خواهدشد.

  6.    رعايت نكردن اصول بهداشت غذاي كودك 

اصول بهداشتي براي تهيه غذاي كودك درتمام مراحل آماده سازي غذا بايد رعايت شودزيرادستگاه گوارش كودك حساس است ودرصورت مصرف غذاي آلوده يا استفاده از ظرف آلوده به اسهال مبتلاخواهدشد. توصيه هاي زير رابراي تهيه غذاي كودك مدنظرقراردهيد:

قبل وبعدازغذا دستهاي خودرابشوييد.

غذاهاراخوب بپزيد.

غذاي كودك را تازه تهيه كنيد.

غذاهاي پخته رادرظرف درب دار ودريخچال نگهداري كنيد.

غذاي باقيمانده را قبل از مصرف كاملا حرارت دهيد.

محل تهيه وپخت غذا را تميزنگه داريد.

غذاهاراازدسترس حشرات وجوندگان دورنگه داريد.

براي نوشيدن وتهيه غذا ازآب پاكيزه استفاده كنيد.

موادغذايي پاستوريزه ( شير , ماست , پنير, كشك, بستني ) مصرف كنيد.