تب Fever

پروفسور محمد حسين سلطان زاده

استاد دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي
 

  علت تب چیست ؟

  چگونه میتوان تشخیص داد؟

  درجه حرارت طبیعی چقدر است ؟

چه عواملی در آن موثر است ؟

 آیا بهتر است سرپائی درمان شود ؟

 آیا بهتر است در بیمارستان بستری گرد د ؟

چه آزمایشاتی برای تشخیص لازم است ؟

 آیا باید آنتی بیوتیک داد ؟ 

طبق بررسی های بعمل آمده در 80 % موارد تشخیص اولیه پزشک با تشخیص نهائی تفاوت دارد

 آیا میدانید در 90% موارد تب برای بدن مفید است؟

 تب 90% موارد دوست انسان است

 فقط 10% دشمن انسان است

 آیا میدانید تب در کودکان کمتر از سه ماه اورژانس است؟


 برای افتراق ویروسی از میکربی سه آزمایش :
 

 CBC,ESR,CRP

انسان ها تب را از دوران ما قبل تاریخ می شناختند

 سال هاست که تب به عنوان نشانه ای از بیماری میدانند

 اولین حرارت سنج در سال 1595 توسط گالیله اختراع

 درسال 1851 پزشک آلمانی ترمومتر را در کلینیک معمول کرد

 فیزیک دان آلمانی درجه:   

F=(9/5xC)+32

 C=(F-32)x5/9

ابن سینا در کتاب قانون

 میرزاعلی اکبر خان حکیم باشی در سال 1899درکتابنامه پزشکی در مورد تب توضیحاتی دادند

 تب در قرن 21 همچنان مشکل آفرین است
 

درجه حرارت بدن کودکان بوسیله :

سلول های عصبی مغز که در هیپوتالاموس قدامی قرار دارند بنام  مرکز تنظیم درجه حرارت نامیده میشود

  این سلول های عصبی مغز از راه گیرنده هائی که در سطح پوست وعضلات قرار دارد تحت تاثیر قرار میگیرند
 

درجه حرارت طبیعی

 فاکتور های زیادی بر روی درجه حرارت تاثیر دارد:
 

 بر حسب اینکه چه موقع اندازه گیری شود

 صبح ها کمتر

 عصر ها بالاتر است

 بعد از ورزش ، فوتبال،والیبال،بسکتبال افزایش

 بعد از غذا ، هضم غذا افزایش مییابد

     زیاد پوشاندن ، هوای گرم افزایش نشان میدهد

برای اندازه گیری درجه حرارت:

 رکتال ترمومتر های جیوه ای 2-3 دقیقه   5/37

زیر بغل 2/36

داخل دهان 37

ترمومتر های پیشانی قابل اعتماد نیست

ترمومتر های داخل مجرای گوش خارجی

به علت اینکه پرده صماخ با هیپوتالاموس عروق مشترک دارند قابل اعتماد  نیست      اما در شیرخوران به علت جرم های مجرای گوش قابل اعتماد نیست

پاتوفیزیولوژی تب

 عوامل عفونی مانند :

میکرب ها

توکسین ها واجزاء آن ها که منشآ خارج از بدن دارند پیروژن خارجی نامیده میشوند این عوامل ماکروفاژ هارا تحریک میکنند که پروتئین های با وزن ملکولی زیاد ساخته میشود این پروتئین هارا پیروژن داخلی مینامند

پیروژن داخلی مستقیمآ روی گیرنده های سلول های عصبی هیپوتالاموس قدامی اثر مینماید

 در نتیجه پروستاگلاندین ساخته میشود

 این واسطه های شیمیائی سبب میشود که

درجه حرارت بدن در هیپوتالاموس تغییر کند

    درجه حرارت افزایش ودر نتیجه تب ایجاد میشود

این تغییرات روی مراکز وزوموتور اثر مینماید

 موجب انقباض عروق موئینه  پوست

 وانتقال خون از محیط به داخل نسوج واحشاء میگردد

 درنتیجه از دست دادن حرارت  از پوست کم میشود

 تعریق کاهش مییابد

     کودک احساس لرز میکند ودرجه حرارت بالا میرود

نحوه شروع تب

ناگهانی  مثل آنفلوآنزا تب های کوتاه مدت   3-7 روز

 اغلب ویروسی است

 البته در شیگلوز ، سالمونلا هم ممکن است دیده شود

 تب های طولانی  بیش از چند هفته طول میکشد

 

درجه حرارت بالاتر از 41 درجه

ابتلاء سیستم عصبی مرکزی هیپوتالاموس

سنندرم های بدخیم

تب های داروئی

شوک

 

درجه حرارت کمتر از 36 درجه

 سپتی سمی

کم کاری تیروئید

مصرف زیاد آنتی پیرتیک  (  ضد تب  )

برخورد با کودک تب دار

 مهمترین نکته :   مادران خوددرمانی نکنند

در برابر کودک تب دارباید به فکر بیماری های مخاطره آمیز بود

 شرح حال بیمار در تشخیص  کمک میکند

 بالا وپائین بودن نشانه وخیم بودن نیست

 بسیاری باتب بالا عفونت شدید وجدی ندارند

    بسیار کودکان با تب خفیف عفونت شدید دارند

نکات مهم دربرخورد با کودک تب دار

 نگاه به کودک

  تحریک پذیری کودک

  چه زمان تب کرده ؟

  میزان تب

 اشکال تب

 علائم همراه

 داروئی که مصرف کرده بخصوص آنتی بیوتیک

 سابقه مسافرت

  تماس با بیماران

      تماس با حیوانات

تب در کمتر از دو ماه

 تب در سن کمتر از دو ماه بخصوص زیر یک ماه :
 

باید در بیمارستان بستری وپی گیری شود

 البته باید قبل از بستری :

پوشاندن زیاد

گرم بودن زیاده از حد اطاق

    خوب شیر نخوردن توجه شود

تب درشیرخواران کمتر از سه ماه

 پیشنهاد بیماریهای باکتریال شدید    70%

بقیه موارد        ویرال                30%

 از 70%  بیماریهای شدید %10-15% :

 مننژیت

 عفونت ادراری

 استئومیلیت، آرتریت سپتیک

 باکتریمی

     که لازم است بستری ، آزمایش کامل،درمان وریدی آنتی بیوتیک
 

تب در کودکان 3 تا 36 ماه

تقریبا 30% هیچ علامت دیگری ندارد

 وباکتریمی باشد اما بیمار مبتلا به :

 مننژیت ، اوتیت ، پنومونی

و بیماری جدی دیگر باشد

 روزئولا انفانتوم

 تب وتشنج 6ماه تا 5سال

درمان تب

پاشویه : 

 روش پاشویه مهم است

استامینوفن 10-15 میلی گرم پر کیلو

آسپیرین بخاطر سنندرم رای در اطفال کمتر مصرف میشود

ایبوبروفن   5-10 میلی گرم پر کیلو